Lò hơi là thiết bị sinh nhiệt quan trọng trong hầu hết các ngành công nghiệp như chế biến thực phẩm, dệt may, hóa chất, sản xuất vật liệu xây dựng... Một trong những yếu tố then chốt quyết định đến tuổi thọ, hiệu suất và độ an toàn của lò hơi chính là chất lượng nước cấp. Đặc biệt, trong các dòng lò hơi đốt sinh khối – nơi vận hành liên tục với công suất lớn – nếu không có hệ thống xử lý nước phù hợp, thiết bị rất dễ gặp sự cố nghiêm trọng như cáu cặn, ăn mòn, nổ ống lửa…
Vậy hệ thống xử lý nước cho lò hơi bao gồm những gì, hoạt động ra sao, và doanh nghiệp cần lưu ý những gì để đảm bảo thiết bị luôn hoạt động ổn định? Bài viết dưới đây sẽ giải đáp toàn diện những thắc mắc này.
Nước tự nhiên chứa nhiều tạp chất như khoáng (canxi, magie), muối hòa tan, khí hòa tan (oxy, CO₂) và vi sinh vật. Khi nước này được đưa trực tiếp vào lò hơi mà không qua xử lý:
Cáu cặn sẽ hình thành ở thành ống và bề mặt truyền nhiệt, làm giảm hiệu suất truyền nhiệt, tăng tiêu hao nhiên liệu.
Ăn mòn kim loại xảy ra khi oxy và CO₂ tác động lên các bề mặt bên trong, gây rò rỉ, thủng ống.
Tạo bọt và cuốn hơi khiến hơi nước đưa vào thiết bị sử dụng không tinh khiết, ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm và hư hỏng thiết bị sau.
Trong các hệ thống lò hơi đốt sinh khối, vốn được đánh giá cao về hiệu suất và khả năng tận dụng nhiên liệu tái tạo, việc nước kém chất lượng càng dễ dẫn đến suy giảm hiệu quả vận hành, tăng tần suất bảo trì và giảm tuổi thọ thiết bị.
Một hệ thống xử lý nước hoàn chỉnh cho lò hơi công nghiệp thường bao gồm các bước:
Nước đầu vào sẽ được lọc qua hệ thống cát thạch anh, than hoạt tính hoặc thiết bị lọc đa tầng để loại bỏ tạp chất lớn, cặn bẩn, bùn đất.
Đây là bước quan trọng giúp loại bỏ ion canxi và magie – nguyên nhân chính gây cáu cặn. Hệ thống làm mềm thường sử dụng nhựa trao đổi ion và tái sinh bằng muối NaCl.
Oxy là tác nhân gây ăn mòn mạnh mẽ trong lò hơi. Có thể sử dụng deaerator (thiết bị khử khí cơ học) hoặc châm hóa chất khử oxy (thường là hydrazine hoặc natri sulfite).
Một số hóa chất chuyên dụng được châm trực tiếp vào nước cấp để kiểm soát độ pH, ngăn chặn sự hình thành cáu cặn và bảo vệ bề mặt kim loại.
Với các ngành yêu cầu hơi nước tinh khiết như dược phẩm hoặc vi điện tử, nước cấp cần được xử lý sâu bằng công nghệ lọc thẩm thấu ngược (RO) hoặc khử ion bằng điện (EDI).
Kiểm tra độ cứng, pH, TDS thường xuyên để đảm bảo nước cấp đạt tiêu chuẩn kỹ thuật.
Bảo trì định kỳ hệ thống làm mềm và lọc: Rửa ngược cột lọc, tái sinh nhựa trao đổi ion đúng quy trình.
Ghi nhật ký và lưu hồ sơ xét nghiệm nước định kỳ để làm cơ sở đánh giá tình trạng lò hơi và xử lý kịp thời sự cố.
Chọn thiết bị và hóa chất phù hợp: Mỗi loại lò hơi (ống nước, ghi xích, tầng sôi…) có yêu cầu khác nhau về chất lượng nước, đặc biệt là dòng lò hơi đốt sinh khối do dễ đóng cặn nếu vận hành bằng nhiên liệu chứa nhiều tạp chất.
Tăng tuổi thọ lò hơi từ 1,5 – 2 lần so với lò dùng nước chưa xử lý.
Tiết kiệm nhiên liệu nhờ tránh tổn thất truyền nhiệt do cáu cặn.
Giảm chi phí bảo trì và thời gian dừng máy.
Đảm bảo an toàn vận hành và chất lượng hơi đầu ra ổn định.
Đây là khoản đầu tư “nhỏ mà lâu dài”, giúp doanh nghiệp tiết kiệm rất lớn trong quá trình sử dụng lò hơi công nghiệp.
Hệ thống xử lý nước là một phần không thể thiếu khi vận hành lò hơi công nghiệp. Đặc biệt với các lò hơi đốt sinh khối, nước cấp đạt chuẩn sẽ giúp tăng hiệu suất đốt, bảo vệ thiết bị và giảm thiểu rủi ro trong vận hành. Việc thiết kế và lựa chọn hệ thống xử lý phù hợp cần được tư vấn bởi các đơn vị chuyên nghiệp, có kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực nồi hơi.
Nếu doanh nghiệp bạn đang cần tư vấn, thi công hoặc mua bán lò hơi cũ đi kèm hệ thống xử lý nước phù hợp, hãy liên hệ ngay với Công ty TNHH Cơ Nhiệt GreenBoiler – đơn vị hàng đầu trong thiết kế, sản xuất và lắp đặt trọn gói các giải pháp lò hơi tối ưu tại Việt Nam.